Nieuwsbrief September 2022

'Kun je werkelijk proberen een
nieuw leven te beginnen?'

uit: Les jeux sont faits, toneelstuk/filmscenario van Jean-Paul Sartre

*zie onderaan het Programma met o.a. Inspiratieavonden,
de workshopserie 'Om jouw vrijheid' en Stembevrijding in het Odensehuis!

Waarschijnlijk is hij pas 16 jaar, de acteur van het jonge stelletje, als hij
deze vraag aan het eind van het toneelstuk in een mix van verbazing,
ongeloof en blijheid aan een wat ouder paar, Eva en Pierre, stelt.
En via hen een volle zaal er mee confronteert.

Ik ben weer even terug op mijn oude middelbare school. Alsof er niets zit
tussen nu en het moment dat één van mijn schoolgenoten deze vraag de
zaal in slingerde, toen wij 50 jaar geleden dit toneelstuk op de 'grote avond'
speelden. Nu bestaat de school 100 jaar. Voor dit eeuwfeest kwam één van
de initiatiefnemers van toen op het geweldige idee het stuk nog eens te
spelen. Met precies dezelfde mensen in precies dezelfde rollen; en als dat
niet kon, met haar of hun dochter, zus of broer in die rol. Maar ook met
enkele leerlingen van nu, zoals het jonge stel, waarmee het stuk nog meer
toen-en-nu bij elkaar bracht.
Want er was nog iets bijzonders aan deze uitvoering.
Tussen de scènes door las een leerling-van-nu steeds mini-biografietjes
over elke acteur voor. Verhaaltjes van zo'n 30 seconden, zeg maar onze
eigen 'rugzakjes' die zo werden verweven met het stuk van Sartre en zijn
grote vragen over keuzes in je leven.

Terwijl de jongen de vraag stelt houdt hij de hand van zijn geliefde,
ook zo'n 16 jaar jong, stevig vast. Het is ook nogal onwerkelijk wat ze
meemaken. Zij zijn dood en hebben elkaar in de wereld van de doden
voor het eerst ontmoet. En juist daar hebben ze gehoord dat het de
bedoeling was dat dat in de wereld van de levenden was gebeurd.
Daarom krijgen zij de kans om in 24 uur hun liefde voor elkaar te
bewijzen. Maar als hen dat niet lukt, zullen ze weer terugkeren naar
de wereld van de doden. Niet zo gek dat je dan denkt: kan dat
allemaal wel?
Eva en Pierre, het oudere paar, is dit ook overkomen; zij hebben
precies dezelfde kans gekregen. Maar terug in hun leven vol list,
bedrog en berekening, lukte het hen niet daarvan los te komen en
hun leven een andere keer te geven. Zo had Pierre ontdekt dat de
door hem voorbereide opstand tegen een gewelddadige dictator
was verraden. Hij bleef alles op alles zetten om zijn vrienden te
redden. En Eva probeerde haar zusje te beschermen tegen een
hebzuchtige echtgenoot. Die inzet voor vrienden en zusje leek
groter dan hun liefde voor elkaar. En dus moesten zij terugkeren
naar de wereld van de doden.

Als de vraag over het kunnen beginnen van een nieuw leven klinkt,
is mijn rol uitgespeeld. Achter een gordijn sta ik te luisteren naar
het antwoord van Eva en Pierre. De tekst ken ik inmiddels na al het
repeteren wel, maar het blijft spannend om te horen hoe hun
antwoord klinkt.
'Probeer het maar', zegt Pierre, 'Probeer het in ieder geval',
antwoordt Eva. En elke keer hoor ik in hun stem iets van een kans,
een bemoediging, hoe voorzichtig ook - alsof je altijd een jong
stel op z'n minst de mogelijkheid wil gunnen dat het ook anders
zou kunnen gaan.

Of Sartre dat heeft willen zeggen weet ik niet. Hij heeft voor zijn
stuk niet voor niets de titel 'Les jeux sont faits' bedacht. Dat
betekent zoiets als de onmogelijkheid om keuzes en
omstandigheden te veranderen, er lijkt geen 2e kans te zijn.
Of zoals hij Eva aan het eind van het stuk letterlijk laat zeggen:
'Je kunt je slag niet terugnemen'.

Maar ik merk dat mij iets anders trekt dan wat Sartre mogelijk
heeft bedoeld - iets dat resoneert in het antwoord van Eva en
Pierre. Alsof er in het samen met dit stuk bezig zijn en in de lading
die ieder in haar of zijn rol legt - voor én achter de bühne -, iets
onuitgeschreven nieuws ontstaat. Dat wordt nog sterker als ik
achteraf de opname van de uitvoering zie mét daarin alle
30-seconden biografietjes. Stuk voor stuk kleine odes die gaan
over wat ieder beweegt en in beweging brengt. Over wat ieder
creëert - in welke situatie ook. Waarin zelfs het onomkeerbare
niet naar impasses voert, maar openingen kent. En zichtbaar
maakt dat het niet zozeer gaat om het antwoord op zo'n vraag
als die van Sartre, maar over hoe je je er toe verhoudt, hoe je
je ermee verstaat.

'Kun je werkelijk proberen een nieuw leven te beginnen?'
Na het antwoord van Eva en Pierre begint het jonge stel in
dezelfde mix van verbazing, ongeloof en blijheid te dansen,
voorzichtig, onwennig, alsof ze zich op nog niet betreden
grond bewegen.

Hoe het hen verder gaat vertelt Sartre niet. Misschien is dat
wel heel symbolisch. Laat ze maar even doordansen die twee,
hun eigen vraag ingaand op weg naar een kans. Misschien
voelen ze dan waar deze vraag echt voor hen over gaat, welk
wonder er voor hen in besloten ligt. En horen ze wat er in hen
aan een antwoord leeft.
Het zou zomaar kunnen dat ze gaan ervaren wat ooit een
lerares klassieke talen - die in haar leven wist van het dwars
tegen de keer gaan om het nieuwe in jezelf te kunnen laten
ontstaan -, in haar levensavond ontdekte en toen dichtte:

Alles is pas aangevangen.
Ongemeten zijn de kansen:
Orpheus liet de stenen dansen. (Ida Gerhardt)

Zou dat geen liefde zijn?

Activiteiten september - november 

Workshops 'Om jouw vrijheid'
'If you can meet with triumph and disaster
And treat those impostors just the same.' Rudyard Kipling

Vrijheid raakt aan jezelf kunnen zijn en aan in contact met anderen
zijn zonder aan jezelf afbreuk te doen. In deze 3 workshops verken
je hoe het hierin met jouw vrijheid is gesteld en waar ruimte voor
jou ligt. We doen daarvoor oefeningen met je adem en stem,
teksten en muziek, én we creëren momenten van klank en stilte
om die ruimte verder te ontdekken.
Een nader af te spreken individuele sessie maakt deel uit van de serie.
O ja, zangkunst is niet nodig - het gaat om jouw stem, precies zoals die is!
Datum en tijd
1e workshop: zondag 16 oktober van 14:00 - 16:00 uur
2e workshop: zondag 30 oktober van 14:00 - 16:00 uur
3e workshop: zondag 13 november van 14:00 - 16:00 uur
* koffie/thee staat klaar vanaf 13:30 uur
Plaats
Praktijk Braamweg 79, 3768 CE Soest (vrij parkeren: oprit of in de straat)
Tarief
€ 75; graag overmaken op reknr. NL65 TRIO 0379 6905 27
Triodos Bank, tnv. APV Poelsma, adem en toon
Aanmelden
bel, app, sms of mail: 06 - 111.916.71 // toon@adementoon.nl

Inspiratie-avonden en Latifa
Op deze avonden verken je de betekenis van een tekst of
muziekstuk voor jou. Om die nader te ervaren doen we de
Latifa-meditatie. Aan de hand van 7 werkwoorden
(aanvaarden, verlangen, hopen, vertrouwen, vrijgeven,
beminnen en bereid zijn) kom je al luisterend en in stilte bij
wat jou innerlijk beweegt.
De 1e avond gaat over gestalten van ademen n.a.v. de
dichtbundel 'Als ik adem' van Thich Nhat Hahn

De avonden zijn los van elkaar te volgen.

Datum en thema
- dinsdag 4 oktober: over gestalten van ademen n.a.v.
de dichtbundel 'Als ik adem' van Thich Nhat Hahn
- dinsdag 18 oktober: over de gelijktijdigheid van zorg en hoop n.a.v.
het muziekstuk 'Lonely angel' van de Letse componist Peteris Vasks
- dinsdag 1 november: over vertrouwen in vragen die op jouw levenspad
komen, n.a.v. het boek 'Faith beyond belief' van David Steindl-Rast en Anselm Grün
- dinsdag 15 november: over vrijheid en bestemd zijn aan de hand van
de betekenis van het lopen van een labyrint
- dinsdag 29 november: over je wil als gave en opgave n.a.v. de boeken
van Raynor Winn: 'Het zoutpad', 'De wilde stilte' en 'Landlijnen'

Tijd en plaats
19:30 - 21:00 uur (inloop: 19:00 uur); praktijk Braamweg 79,
3768 CE Soest (vrij parkeren: oprit / in de straat)
Tarief
- € 12,50 bij deelname aan 1 avond
- € 10 per avond bij deelname aan meerdere avonden;
reknr. NL65 TRIO 0379 6905 27 Triodos Bank,
tnv. APV Poelsma, adem en toon
Aanmelden (graag met vermelding van de datum)
bel, app, sms of mail: 06 - 111.916.71 // toon@adementoon.nl

Individuele sessie(s)
Op afspraak. Praktijk Braamweg 79, 3768 CE Soest
(of buiten in de Soesterduinen)
Tarief: € 35 voor een sessie van 1 uur of € 50 voor 2 sessies
als je een bepaald thema of ervaring verder wilt uitdiepen.
Zangkunst is niet nodig, het gaat om jouw stem, precies zoals die is!
Weet je van harte welkom!
Bel, app, sms of mail: 06 - 111.916.71 //
toon@adementoon.nl

Stembevrijding in het Odensehuis Zuid én Noord (locatie Het Schouw)
in Amsterdam
Sinds 1 juni zijn er dit jaar weer elke woensdag Stembevrijdingssessies
in het Odensehuis, resp. in Amsterdam Zuid en Amsterdam Noord.
Het Odensehuis is een laagdrempelige ontmoetingsplek voor mensen
met geheugenproblemen, (beginnende) dementie, mantelzorgers,
familie en vrienden. In een ongedwongen sfeer kunnen mensen zichzelf
zijn en contact maken. De focus ligt op wie je bent en wat er in je leeft.
De wekelijkse stembevrijdingssessies bieden de ruimte om dat te laten
zien en horen. Zo is er voor ieder aandacht, ongeacht haar of zijn situatie,
en ruimte voor contact: je wordt gezien en gehoord. Dát geeft energie,
versterkt je eigenwaarde en verbindt. Weet je van harte welkom!
O ja: zangkunst is niet nodig, het gaat om jouw stem, precies zoals die is!
Voor meer info., bel me of mail: 06 - 111.916.71 // toon@adementoon.nl